Πώς μεταφράζονται και επικυρώνονται οι τίτλοι, τα πιστοποιητικά και οι βεβαιώσεις για χρήση ΑΣΕΠ;
Το πρόβλημα της μετάφρασης και επικύρωσης εγγράφων ΑΣΕΠ
Ένας μεγάλος πονοκέφαλος για το διορισμό υποψηφίων μέσω ΑΣΕΠ αποτελεί η ορθή και αποτελεσματική απόδειξη των τυπικών τους προσόντων. Οι υποψήφιοι υποχρεούνται να προσκομίσουν τους τίτλους σπουδών (ημεδαπούς ή αλλοδαπούς), να πιστοποιήσουν το επίπεδο της ακαδημαϊκής τους κατάρτισης (προπτυχιακά, μεταπτυχιακά, διδακτορικά), να αποδείξουν τη γνώση ξένων γλωσσών (με τίτλους γλωσσομάθειας όπως πχ Lower, Proficiency, Zertificat, DELF, DALF κ.α.), να βεβαιώσουν τη γνώση χειρισμού Η/Υ (ηλεκτρονικών υπολογιστών) και να τεκμηριώσουν την επαγγελματική τους εμπειρία και τις επαγγελματικές τους άδειες, να δείξουν την οικογενειακή τους κατάσταση (πχ τέκνα τρίτεκνης οικογένειας), την εντοπιότητά τους ή την επαγγελματική τους κατάσταση (πχ άνεργοι). Πέρα από την ορθή συμπλήρωση της έντυπης ή ηλεκτρονικής αίτησης ΑΣΕΠ, οι υποψήφιοι πρέπει να υποβάλουν αντίγραφα όλων των παραπάνω εγγράφων και επικυρωμένες μεταφράσεις (εάν αυτά έχουν εκδοθεί από ξένους φορείς), κρατώντας τα πρωτότυπά τους για μελλοντική χρήση. Τα παραπάνω προσόντα, τα κριτήρια ή οι ιδιότητες που αναγράφονται από τον υποψήφιο στην αίτηση συμμετοχής του στη διαδικασία πλήρωσης των θέσεων ΑΣΕΠ πρέπει να αποδεικνύονται από Τίτλους, Πιστοποιητικά και Βεβαιώσεις.
Στη διαδικασία αυτή θα πρέπει οι υποψήφιοι να ετοιμάσουν, ίσως και περισσότερες από μία σειρές αντιγράφων όλων των παραπάνω δικαιολογητικών, με τον νόμιμο τρόπο που προβλέπεται. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις υποψηφίων, των οποίων τα έγγραφα απορρίφθηκαν ή δεν έλαβαν όλα τα μόρια που αντιστοιχούσαν στα τυπικά προσόντα τους. Και αυτό επειδή δεν φρόντισαν εγκαίρως να συγκεντρώσουν τα σωστά δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τα τυπικά προσόντα της προκήρυξης. Ή δεν προμηθεύτηκαν επίσημες μεταφράσεις και επικυρώσεις δικηγόρου (με δική τους ευθύνη ή όχι).
Μετάφραση και επικύρωση εγγράφων για χρήση στο ΑΣΕΠ.
Η δικαιολογημένη ανησυχία υποψηφίων ΑΣΕΠ
Οι περιπτώσεις αυτές, όχι αδικαιολόγητα, έχουν σπείρει το φόβο στους υποψηφίους, οι οποίοι για την εξασφάλιση του επαγγελματικού τους μέλλοντος και την αποκατάστασή τους αναζητούν επίσημες πληροφορίες και καθοδήγηση σχετικά με τις πιστοποιημένες μεταφράσεις και την επικύρωση των εγγράφων. Την αγωνία αυτή πολλές φορές επιτείνει και η ελλιπής πληροφόρηση από τον επίσημο ιστότοπο του ΑΣΕΠ ή η παραπληροφόρηση από ανεύθυνα sites, blogs ή εσφαλμένες (και ορισμένες φορές παραπλανητικές) αναρτήσεις χρηστών σε forums. Κάποιες φορές, πέρα από την παραπληροφόρηση, έχουν γίνει λάθη και από το ΑΣΕΠ, το οποίο εκ παραδρομής, είτε δεν έλαβε υπόψη κάποιο δικαιολογητικό, είτε το έλαβε μεν υπόψη, αλλά δεν του απέδωσε την αντίστοιχη αξία, δηλαδή δεν αναγνώρισε στον υποψήφιο τα μόρια που θα έπρεπε. Σε αυτήν την περίπτωση, οι υποψήφιοι έχουν δικαίωμα ένστασης. Αλλά για να φτάσουμε εκεί, θα πρέπει να έχουν γίνει όλα με τον προβλεπόμενο τρόπο. Παρακάτω ακολουθεί μία προσπάθεια να ξεκαθαρίσουμε τι πραγματικά ισχύει, ώστε να βοηθήσουμε να πάρετε τις κατάλληλες αποφάσεις και να μην πελαγώσετε.
Έτσι, παρακάτω έχουμε κατηγοριοποιήσει τα έγγραφα, προκειμένου να γνωρίζετε με ποιον τρόπο θα ολοκληρώσετε τον φάκελό σας, με όλα τα δικαιολογητικά μεταφρασμένα και επικυρωμένα, σύμφωνα με την προκήρυξη, για να έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχετε στον διαγωνισμό ΑΣΕΠ. Και σε κάθε περίπτωση να προσπεράσετε άλλους συνυποψήφιους, οι οποίοι δεν ήταν τόσο επιμελείς, όσο εσείς. Στο σημείο αυτό, επισημαίνουμε ότι οι αναφορές που γίνονται δεν αποτελούν γενικό κανόνα που ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, δεδομένου ότι στο μέλλον ενδέχεται να υπάρξουν διαφοροποιήσεις στις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ, αλλά είναι είναι απόψεις και πληροφορίες που θα σας φανούν χρήσιμες για να σχηματίσετε μετά από έρευνα τις δικές σας απόψεις, και με βάση αυτές να λάβετε τις δικές σας αποφάσεις. Άλλωστε εδώ γίνεται λόγος για τη νομότυπη μετάφραση και επικύρωση των εγγράφων, και όχι για άλλες διαδικασίες που πρέπει να πραγματοποιηθούν, όπως πχ η αναγνώριση ισοτιμίας ή η αντιστοίχιση βαθμολογίας.
Κατηγορίες δικαιολογητικών ΑΣΕΠ
Μπαίνοντας χωρίς άλλη καθυστέρηση στο θέμα, έχουμε τις εξής κατηγορίες εγγράφων:
1. Έγγραφα που εκδόθηκαν από ημεδαπούς φορείς
Στην πρώτη κατηγορία εμπίπτουν τα έγγραφα που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα. Τα έγγραφα αυτά είτε έχουν εκδοθεί από Δημόσιους, είτε από ιδιωτικούς φορείς της Ελλάδας. Επίσης, τα έγγραφα αυτά στις περισσότερες περιπτώσεις είναι συνταγμένα στην ελληνική γλώσσα, χωρίς όμως να αποκλείεται να είναι συνταγμένα σε αλλοδαπή γλώσσα (πχ οι τίτλοι του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας). Έχουμε επομένως τις παρακάτω υποκατηγορίες:
(α) Δημόσια ελληνόγλωσσα έγγραφα ημεδαπής, δηλαδή έγγραφα που έχουν εκδοθεί από υπηρεσίες και φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (π.χ. τίτλοι σπουδών – άδειες – πιστοποιητικά – βεβαιώσεις κ.λ.π.) και είναι γραμμένα στα ελληνικά. Τα έγγραφα αυτά υποβάλλονται και γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά σε ευκρινή φωτοαντίγραφα των πρωτοτύπων εγγράφων ή των ακριβών αντιγράφων τους (ν. 4250 άρθρο 1, ΦΕΚ 74/ 26.3.2014/τ. Α’). Ναι, αν πατήσετε το σύνδεσμο, θα δείτε ότι η πάλαι ποτέ αναγκαία επικύρωση των εγγράφων με σφραγίδα και υπογραφή έχει πλέον καταργηθεί για τα έγγραφα αυτής της κατηγορίας ενώπιον του Δημοσίου, και το ΑΣΕΠ είναι υποχρεωμένο να κάνει αποδεκτά τα ευκρινή απλά φωτοαντίγραφα, όπως αναφέρθηκε αμέσως παραπάνω.
Ωστόσο, πολλοί υποψήφιοι εξακολουθούν να φοβούνται να υποβάλουν απλά ευκρινή φωτοαντίγραφα αυτών των εγγράφων, επηρεασμένοι από την γραφειοκρατική αντίληψη ετών, όπου η μπλε στρόγγυλη σφραγίδα της Ελληνικής Δημοκρατίας και η υπογραφή με στυλό από ΚΕΠ ή άλλους φορείς, προσέδιδε το ανάλογο κύρος. Μάλιστα, όταν κάποιος υποψήφιος προσκομίσει προς επικύρωση τα φωτοαντίγραφα των εγγράφων της συγκεκριμένης κατηγορίας στα ΚΕΠ για χρήση ενώπιον του ΑΣΕΠ, οι αρμόδιοι υπάλληλοι αρνούνται να τα επικυρώσουν, λόγω της κατάργησης των επικυρώσεων για χρήση Δημοσίου. Δυστυχώς ή ευτυχώς, τη φοβία αυτή δύσκολα μπορεί να ξεπεράσει κανείς. Και ως ένα βαθμό είναι κατανοητό να μην μπορεί να ξεπεραστεί μία συνήθεια δεκαετιών. Οι υποψήφιοι αυτοί για να νιώσουν ηρεμότεροι μπορούν να κάνουν το εξής “κόλπο”, το οποίο συστήνεται για ψυχολογικούς κυρίως λόγους: Μπορούν να προσκομίσουν τα έγγραφά τους στα ΚΕΠ και να ζητήσουν την επικύρωση των φωτοαντιγράφων (ναι, με σφραγίδα και υπογραφή), τονίζοντας ότι προορίζονται για χρήση ενώπιον ιδιωτικού φορέα (πχ ενώπιον ενός ιδιώτη εργοδότη, μιας εταιρίας κλπ). Όπως αναφέρθηκε, οι επικυρώσεις καταργήθηκαν για το Δημόσιο, όχι όμως και για τον ιδιωτικό τομέα. Με αυτόν τον τρόπο, οι πιο φοβισμένοι υποψήφιοι θα νιώσουν ασφαλέστεροι, και το ΑΣΕΠ θα παραλάβει επικυρωμένα φωτοαντίγραφα, τα οποία δεν θα υστερούν σε σχέση με τα απλά ευκρινή φωτοαντίγραφα.
(β) Δημόσια ξενόγλωσσα έγγραφα ημεδαπής, δηλαδή έγγραφα που έχουν εκδοθεί από υπηρεσίες και φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (π.χ. τίτλοι σπουδών – άδειες – πιστοποιητικά – βεβαιώσεις κ.λ.π.) και είναι γραμμένα σε κάποια ξένη γλώσσα (πχ οι μεταπτυχιακοί τίτλοι του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας στη Θεσσαλονίκη). Για τα έγγραφα αυτά δεν υπάρχει σαφής κατευθυντήρια γραμμή από το ΑΣΕΠ. Αν και αυτά τα έγγραφα έχουν εκδοθεί από δημόσιο φορέα της ημεδαπής, εντούτοις, ως ξενόγλωσσα σε αρκετές περιπτώσεις δεν μπορεί να γίνει αντιληπτό το περιεχόμενό τους (ή καλύτερα δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη σχετικά με το περιεχόμενο) οι υπάλληλοι του ΑΣΕΠ. Επομένως, η γνώμη μας είναι ότι, σε αυτήν την περίπτωση, καλό είναι να γίνεται επίσημη μετάφραση και επικύρωση των εγγράφων από δικηγόρο. Στη συνέχεια, οι υποψήφιοι μπορούν να υποβάλουν στο ΑΣΕΠ, είτε την πρωτότυπη επίσημη μετάφραση και επικύρωση από δικηγόρο του εγγράφου αυτού, είτε ευκρινές φωτοαντίγραφο της πρωτότυπης επίσημης μετάφρασης και επικύρωσης από δικηγόρο, είτε τέλος, για τους πιο διστακτικούς, επικυρωμένο από τα ΚΕΠ φωτοαντίγραφο της επίσημης μετάφρασης και επικύρωσης με το “κόλπο” που αναφέραμε στην παραπάνω παράγραφο.
(γ) Δημόσια δίγλωσσα ή πολύγλωσσα έγγραφα ημεδαπής, δηλαδή έγγραφα που έχουν εκδοθεί από υπηρεσίες και φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (π.χ. τίτλοι σπουδών – άδειες – πιστοποιητικά – βεβαιώσεις κ.λ.π.) και το συνολικό κείμενό τους είναι γραμμένο τόσο στα ελληνικά, όσο και σε κάποια/-ες ξένη/-ες γλώσσα/-ες (πχ το Κρατικό Πιστοποιητικό γλωσσομάθειας ή ΚΠγ, το οποίο είναι δίγλωσσο δημόσιο έγγραφο ημεδαπής, συνταγμένο στα ελληνικά και σε μια ξένη γλώσσα, τη γλώσσα της οποίας τη γνώση πιστοποιεί). Και για τα έγγραφα αυτά δεν υπάρχει σαφής κατευθυντήρια γραμμή από το ΑΣΕΠ. Τα έγγραφα αυτής της υποκατηγορίας έχουν εκδοθεί από δημόσιο φορέα της ημεδαπής, και μολονότι έχουν συνταχθεί και σε μία ξένη γλώσσα, είναι ταυτόχρονα συνταγμένα και στα ελληνικά και το περιεχόμενό τους μπορεί να γίνει αντιληπτό από τους υπαλλήλους του ΑΣΕΠ. Επομένως, η γνώμη μας είναι ότι, σε αυτήν την περίπτωση, δεν υπάρχει κάποιος προφανής λόγος να γίνεται επίσημη μετάφραση και επικύρωση των εγγράφων από δικηγόρο. Έτσι, οι υποψήφιοι μπορούν να τα υποβάλουν στο ΑΣΕΠ, είτε σε ευκρινές φωτοαντίγραφο, είτε, για τους πιο διστακτικούς, σε επικυρωμένο από τα ΚΕΠ φωτοαντίγραφο με το “κόλπο” που αναφέραμε πιο πάνω.
(δ) Ιδιωτικά ελληνόγλωσσα έγγραφα ημεδαπής, δηλαδή έγγραφα που δεν εκδίδονται από υπηρεσίες και φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (άρα εκδίδονται από ιδιωτικούς ημεδαπούς φορείς, πχ ελληνόγλωσσες πιστοποιήσεις γνώσης Η/Υ από ελληνικούς ιδιωτικούς φορείς πιστοποίησης) και έχουν εκδοθεί στα ελληνικά. Τα δικαιολογητικά αυτά υποβάλλονται και γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά ως εξής:
Είτε (i) υποβάλλεται επικύρωση ακριβούς αντιγράφου εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο,
είτε (ii) υποβάλλεται ευκρινές φωτοαντίγραφο του επικυρωμένου ακριβούς φωτοαντιγράφου εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο,
είτε (iii) υποβάλλεται το επικυρωμένο από τα ΚΕΠ φωτοαντίγραφο του επικυρωμένου ακριβούς φωτοαντιγράφου εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο (σύμφωνα με το “κόλπο” που αναφέρεται παραπάνω για τους πιο διστακτικούς),
είτε (iv) υποβάλλεται σε ευκρινές φωτοαντίγραφο από τα πρωτότυπα όσων ιδιωτικών εγγράφων φέρουν θεώρηση από υπηρεσίες και φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (π.χ. απολυτήριο ιδιωτικού λυκείου που φέρει τη θεώρηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, ιατρική γνωμάτευση που φέρει θεώρηση από αρμόδιο ελεγκτή ιατρό κλπ).
(ε) Ιδιωτικά ξενόγλωσσα έγγραφα ημεδαπής, δηλαδή έγγραφα που δεν εκδίδονται από υπηρεσίες και φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (άρα εκδίδονται από ιδιωτικούς ημεδαπούς φορείς, πχ ξενόγλωσσες πιστοποιήσεις γνώσης Η/Υ από ελληνικούς ιδιωτικούς φορείς πιστοποίησης) και είναι συνταγμένα σε ξένη γλώσσα. Τα δικαιολογητικά αυτά υποβάλλονται και γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά ως εξής:
Είτε (i) υποβάλλεται επίσημη μετάφραση από δικηγόρο με συνημμένη επικύρωση ακριβούς αντιγράφου εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο,
είτε (ii) υποβάλλεται ευκρινές φωτοαντίγραφο του αμέσως προηγούμενου (υπό i) σύνθετου εγγράφου της επίσημης μετάφρασης από δικηγόρο με το συνημμένο επικυρωμένο ακριβές φωτοαντίγραφο εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο,
είτε (iii) υποβάλλεται το επικυρωμένο από τα ΚΕΠ φωτοαντίγραφο του αμέσως προηγούμενου (υπό i) σύνθετου εγγράφου της επίσημης μετάφρασης από δικηγόρο με το συνημμένο το επικυρωμένο ακριβές φωτοαντίγραφο εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο (σύμφωνα με το “κόλπο” που αναφέρεται παραπάνω για τους πιο διστακτικούς).
2. Έγγραφα που εκδόθηκαν από αλλοδαπούς φορείς
Στη δεύτερη κατηγορία εμπίπτουν τα έγγραφα που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό. Τα έγγραφα αυτά είτε έχουν εκδοθεί από Δημόσιους, είτε από ιδιωτικούς φορείς του εξωτερικού και είναι συνταγμένα σε ξένες γλώσσες. Στην κατηγορία αυτή, δεν υπάρχει λόγος να διαχωρίσουμε τα δικαιολογητικά σε επιμέρους υποκατηγορίες, διότι οι ενέργειες που πρέπει να κάνουν οι υποψήφιοι ΑΣΕΠ είναι σε όλες τις περιπτώσεις ίδιες.
Επομένως, είτε τα έγγραφα αυτά είναι (α) δημόσια ξενόγλωσσα αλλοδαπά έγγραφα (δηλ. έχουν εκδοθεί από υπηρεσίες και φορείς του αλλοδαπού δημόσιου), είτε αυτά είναι (β) ιδιωτικά ξενόγλωσσα αλλοδαπά έγγραφα, (δηλ. έχουν εκδοθεί από ιδιωτικούς φορείς της αλλοδαπής), η διαχείριση των εγγράφων από τους υποψηφίους είναι εν πολλοίς η ίδια. Οι υποψήφιοι του ΑΣΕΠ πρέπει να αναθέσουν σε δικηγόρο την επίσημη μετάφραση και επικύρωση στα ελληνικά των τίτλων, των πιστοποιητικών και των βεβαιώσεων που απαιτούνται από την προκήρυξη.
Μετά τη θέσπιση του νέου Κώδικα Δικηγόρων (Ν. 4194/2013 άρθρο 36 ΦΕΚ 208/27-09-2013/τ. Α’), οι μεταφράσεις ξενόγλωσσων εγγράφων που γίνονται από δικηγόρο μετά την 27.09.2013 γίνονται δεκτές εφόσον ο δικηγόρος βεβαιώνει ότι ο ίδιος έχει επαρκή γνώση της γλώσσας από και προς την οποία μετέφρασε. Έτσι, σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο, τίτλοι, πιστοποιητικά και βεβαιώσεις που έχουν εκδοθεί από αλλοδαπές αρχές ή φορείς, γίνονται υποχρεωτικά αποδεκτά εφόσον έχουν έχουν επικυρωθεί και έχουν μεταφραστεί επισήμως από δικηγόρο.
Αφού οι υποψήφιοι ΑΣΕΠ απευθυνθούν στο αρμόδιο δικηγορικό γραφείο για την επίσημη μεταφραστική υπηρεσία δικηγόρου, η οποία είναι ισότιμη με τις μεταφράσεις του Υπουργείου Εξωτερικών, στη συνέχεια είτε (i) υποβάλλουν στο ΑΣΕΠ το πρωτότυπο έγγραφο που θα λάβουν, δηλαδή την επίσημη μετάφραση δικηγόρου με την συνημμένη επικύρωση ακριβούς αντιγράφου εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο, είτε (ii) υποβάλλουν ευκρινές φωτοαντίγραφο του αμέσως προηγούμενου (υπό i) σύνθετου εγγράφου της επίσημης μετάφρασης από δικηγόρο με το συνημμένο επικυρωμένο ακριβές φωτοαντίγραφο εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο, είτε (iii) υποβάλλουν το επικυρωμένο από τα ΚΕΠ φωτοαντίγραφο του προηγούμενου (υπό i) σύνθετου εγγράφου της επίσημης μετάφρασης από δικηγόρο με το συνημμένο επικυρωμένο ακριβές φωτοαντίγραφο εκ του πρωτοτύπου από δικηγόρο (σύμφωνα με το “κόλπο” που αναφέρεται παραπάνω για τους πιο δύσπιστους υποψήφιους).